Preek 1e Kerstdag 2012

Jongens en meisjes, hebben jullie die rode loper gezien? [dia 1, met de rode loper]
Zo'n lange rode mat bij de ingang toen je de kerkzaal binnenkwam?
Die ligt er anders niet hè? Weet iemand waar zo'n rode loper normaal gesproken voor wordt gebruikt? Nee?
Ik zal je helpen. Kijk maar 's op de beamer ... [2] Een rode loper, die wordt meestel klaargelegd/uitgerold voor belangrijke mensen.
Kijk maar, je ziet .. Wie zie je??
Precies, koningin Beatrix.
En inderdaad, de president van Amerika. President Obama. Nou, als die komen dan leggen we de rode loper uit!
Daar mogen ze dan overheen lopen. Loopt lekker zacht en makkelijk.
En staat heel feestelijk. [3]Maar nu weer onze rode loper. De loper waarover jij bent binnengekomen.
Waarom zou die er eigenlijk liggen? Die ligt er anders niet. Waarom zou die er vandaag wel liggen?
Heeft iemand een idee? [mogelijke antwoorden+reactie]
Kerst

Wat is er dan zo bijzonder aan Kerst?
Jezus is geboren
Lag er voor Jezus een rode loper klaar dan??

Nee, die rode loper die ligt er vandaag echt voor jou. Voor ons allemaal.
Dat moet ik uitleggen, denk ik. En daarover gaat deze preek. [4]Thema:
Kerst: Jezus komt om een rode loper voor ons neer te leggen

Ik wil het eerst eens even hebben over dat `voor ons'.
1. Die rode loper is voor ons[5]
Want dat is toch wel vreemd of niet? Voor Jezus geen rode loper? En dan voor ons wel?!
Ik bedoel: wie is hier nou de koning? Jezus of wij? Nou, Jezus toch? Jongens en meisjes van De Uitleg, een deel van jullie heeft daar een tekst over geleerd. Weet je nog
die tekst die begint met "een kind is ons geboren"?
"Een kind is ons geboren en een zoon is ons gegeven en ­ dan zie je dat het echt om een koning gaat
­ de heerschappij rust op zijn schouders". [5.1]En welke namen zal Hij dragen, zegt die tekst? Zeg ze
maar mee: [5.2 ­ ik zeg ze langzaam, dus je kunt per naam wel bijklikken]Wonderbare raadsman,
[5.3]Goddelijke Held, [5.4]Eeuwige Vader, [5.5]Vredevorst. Moet je horen wat een mooie namen. Dit is echt een geweldige koning.
Voor zo iemand moet toch de rode loper uit ...
Maar dat is dus niet zo. We hebben het verhaal van Jezus' geboorte gelezen. Daar kwam echt geen
rode loper in voor. Hij werd niet geboren in een paleis. Geen luxe wieg waar hij als babytje in lag. Van
goud of zo. Nee, in een kribbe. In een voerbak. Eigenlijk voor de dieren om eruit te eten.
[ik denk dat de wieg van Suze heel wat luxer is] Nou, zou je denken, geen goed begin voor die Wonderbare raadsman, Goddelijke Held, Eeuwige
Vader, Vredevorst. Is Hij dat eigenlijk wel? Hebben we wel met een koning te maken??? [6]Maar weet je: ik denk dat dit expres was. Jezus kwam naar de aarde en er was expres geen rode
loper. God wilde geen rode loper!!! Jezus is wel een koning, maar dan wel een heel andere koning. Geen koning die over rode lopers
gaat. Nee, weet je waarom Jezus naar de aarde kwam? [6.1]Waarom Hij geboren werd?
Let op, want het antwoord op die vraag, lijkt een heel raar antwoord.
Waarom werd Jezus geboren? [6.2]Hij werd geboren met de bedoeling dat Hij zou lijden en sterven! En dáárom kreeg Jezus, de Zoon van God, een lichaam, zoals wij allemaal een lichaam, een lijf
hebben. Hij werd een mens, precies zoals jij en ik met een lichaam. [6.3]
Jezus kreeg een menselijk lichaam om te kunnen lijden en sterven.

Ja, want God wilde ons niet straffen. Er moest iemand anders komen die de straf voor alle zonden
van alle mensen kon dragen. Weet je hoeveel zonden dat wel niet zijn? Laten we 's even een beetje
rekenen: vandaag 6 miljard mensen. Vanaf Adam en Eva hebben er ook mensen geleefd. Laten we
zeggen samen 100 miljard, met ons erbij dus. En stel dat die allemaal 10 zonden doen in hun leven
[da's niet veel, ben bang dat het er nog veel en veel meer zijn]. Maar dan kom ik al op ... 1 biljoen!
Al die zonden moest iemand komen dragen. Het moest een mens zijn ­ net als wij. Maar dan wel een
mens zonder zonde. Helemaal geen één zonde. Maar zo iemand bestaat niet. Uit een pappa en mamma hier op aarde wordt nooit zo'n kindje
geboren. [doop: juist in zonde ontvangen en geboren].
En dus moest God daar op een andere manier voor zorgen.
We hebben het de afgelopen weken gelezen: de Heilige Geest zorgde ervoor dat Maria zwanger
werd. Het is geen mensenkindje, maar het is de Zoon van God. God zelf die hier geboren wordt. Hij wordt mens om te lijden en te sterven. Dat kindje in de kribbe: Hij komt zodat wij niet gestraft
hoeven te worden voor onze zonden. Nee, Hij komt in onze plaats. En daarom hoeven wij niet
gestraft, maar mogen we juist zomaar naar God toe. Je zou kunnen zeggen: [7]met Kerst begint God vanuit de hemel een rode loper voor ons uit te
leggen. Je kunt er zo overheen lopen naar God toe. Zo belangrijk vindt Hij ons dus: jou, jou en jou. Maar het is ook een rode loper: want hij rood van het bloed van Jezus. Door God worden we als een
vorst behandeld. Over die bloedrode loper mogen we naar Hem toe. Wie zo naar Hem toekomen ­
die zullen, zegt de Bijbel, als koningen met Hem heersen. Er zit nog een kant aan het feit dat Jezus mens werd.
2. Daarom vernederde Jezus zich[8]
Lucas vertelt heel uitgebreid waar, wanneer en onder welke omstandigheden Jezus geboren werd.
Johannes vertelt in zijn Evangelie daar niets over. Maar hij legt wel meteen volle nadruk erop dat hij
mens werd: "Het Woord [daarmee bedoelt hij Jezus] is vlees geworden". Dus: Jezus, Gods Zoon werd
een mens van vlees en bloed. En, zegt Johannes dan, Hij heeft onder ons gewoond. [8.1]
Johannes vestigt dus de aandacht erop dat Jezus heeft geleefd. Hij werd geboren dus niet alleen geboren om te sterven. Maar ook om te leven!
Om ­ nu ga ik een stapje verder ­ om te ondervinden wat het is om mens te zijn. [8.2]
Voor Hem is dat een vernedering. Fil 2: Hij legde zijn god-gelijk zijn af. Hij ontledigde zich = maakte
zich helemaal leeg, alle voordelen van het god-zijn waren weg.

Dat maakt de start van Jezus' leven op aarde meteen al duidelijk. Dat Hij nadrukkelijk óók komt om
de schaduwkanten van het mens-zijn aan den lijve te ondervinden.
Ik noemde eerder al een tekst uit Jesaja [met die namen: Wonderbare Raadsman, Sterke God
enzovoort.] Verderop in Jesaja staat hoe Jezus eruit zou zien. [9]Hij wordt daar beschreven als een
man die het lijden kent en vertrouwd is met ziekte. En vlak daarna staat er: [9.1]Hij zal al onze ziekten
op zich nemen. Hoorde je dat? Al onze ziekten. Wij zeggen vaak: Jezus komt voor onze zonden. Maar
je moet het veel breder zien: Hij komt niet alleen voor alles wat verkeerd is, maar ook voor alles wat
stuk is. Hij komt voor al je tranen, al je pijn. Voor alles wat het gevolg is van die afschuwelijke
zondeval. [9.2]Er is veel meer stuk. Sindsdien kreunt en steunt de hele wereld, zegt Paulus ergens. De
hele schepping kraakt in zijn voegen. Om dat te beschrijven is het woord zonde niet voldoende. Nee,
Jezus komt voor alle gebrokenheid. En ook daarom krijgt Hij een lichaam van vlees en bloed. Geen apart lichaam. Geen lichaam dat geen
last heeft van van alles en nog wat. Zijn geboorte laat het al zien. Net als ieder ander mens wordt hij
geboren. Hij wordt geboren met een lichaam van na de zondeval. Met een lichaam waar de
gebrokenheid overheen gegaan is. Een lichaam dat hoofdpijn kan hebben. Een lichaam dat de griep kan krijgen en andere ziektes. Een
lichaam met een geest die vatbaar is voor depressies. Voor aanvechtingen. Dat bang kan worden. Dat
verdriet kan hebben en kan huilen. Kortom, Jezus werd óók mens om te voelen dat het leven pijn kan
doen. Al dat gekreun en gesteun ­ daar ondervindt Hij zijn deel van. Bij zichzelf en Hij ziet en merkt
het bij anderen. En dat draagt Hij ook mee naar het kruis. Om ook dat te herstellen. Uit Jezus' mens-zijn spreekt dus iets heel bemoedigends. [10]Het laat Gods bewogenheid zien: Ik
bekommer me echt wel om jouw ellende. Niet alleen de zonde. Maar de algehele misère van het
menselijk bestaan.
In Hebreeën staat ergens dat Jezus ons - juist omdat Hij zelf op aarde als mens heeft geleefd - des te
beter begrijpt. Hij weet uit eigen ervaring wat het is! Juist daarom is Hij zo'n perfecte hogepriester
voor ons. Hebreeën 4,15: [10.1]de hogepriester die wij hebben is er een die met onze zwakheden
kan meevoelen, juist omdat Hij, net als wij, in elk opzicht op de proef is gesteld. Hoort u dat: in elk
opzicht! Er is alleen één belangrijk verschil: [10.2]Hij verviel niet tot zonde. Maar daarom voelt Hij
nog wel met ons mee! Maar het is dus niet alleen maar medelijden. Of solidariteit. Maar ook om alles wat wij ondervinden
te trotseren. Om alles te ondergaan, het hele bestaan, en dan niet te zondigen. Om zo het hele
bestaan te dragen, in al zijn facetten. Om het te genezen. Daar is Jezus' menswording dus ook voor
bedoeld: om de lelijke, de moeilijke en de zware kanten van het mens-zijn op zich te nemen. Want
het is de bedoeling dat alles weer heel wordt. En om eens de tranen vanwege de moeite van dit
bestaan van je ogen te wissen. En ook daarom voor Hem geen rode loper. Omdat Hij gebukt moest gaan onder het mens-zijn.
Daarom werd Hij armoedig geboren. In een stal. In een kribbe. Daar begint het al. En zo is het verder
gegaan tijdens zijn leven op aarde. Hij werd arm om ons rijk te maken. Hij vernederde zich, om ons te
kunnen verhogen. 3. Volg de route van de loper! [11]
Ik begon met: die rode loper is voor jou. Ik hoop dat nu duidelijk is waarom: God behandelt ons als
vorsten. Hij wil echt het beste voor ons. En dat is: rechtstreekse toegang tot Hem.
Daar rolt Hij dus die bloedrode loper voor uit. Ik gebruik het beeld nog iets verder.
Want als God voor ons de rode loper uitrolt ­ ja, dan is het de bedoeling dat we over die loper lopen.
Dat we naar Hem toestappen. Dat zit toch ook een beetje in dat woord `loper'. Het is de bedoeling
van zo'n loper dat je erover heen loopt. Dat je de route volgt. Waar kom je dan langs? Om te beginnen bij de kribbe. [11.1] Bij het begin van Jezus' vernedering.
Dat mag ons nederig maken. Bij het lopen over de loper hoort een houding van jezelf vernederen.
Anderhalve week kwamen we dat al tegen in de lofzang van moeder Maria. Toen heb ik het verder
laten liggen. Tijdens zijn leven zal de zoon van Maria, Jezus zeggen: wie zichzelf vernedert, zal
verhoogd worden. En omgekeerd. Hier leren we de stijl van het koninkrijk. Geen poeha. Geen dikdoenerij. Maar jezelf nederig en klein
weten. Niet om een minderwaardigheidscomplex of zo te creëren. Maar nederig in de zin van: dat je
inziet dat je het van genade van God moet hebben. En dat je die onverdiend krijgt. Je gaat immers
over een bloedrode loper. Het koninkrijk van God ­ het werkt met een bloedrode loper. Die loper herinnert je eraan: wees
nederig, dien de ander. Zoals Hij zich vernederde en mij diende. Als dat bij je gebeurt, dan ga je jezelf
niet verheffen. Op de borst slaan. Nee, dan kniel je neer bij de kribbe.
Nee, niet bij het kerststalletje dat je thuis misschien hebt. Nee, dan kniel je voor Jezus.
Dan zie je Hem in zijn vernedering. Gesymboliseerd door de kribbe. Dan realiseer je je: er ligt wel een rode loper voor me klaar, maar het is een bloedrode loper. De
loper, hij brengt je van kribbe naar kruis. [11.2] Naar Golgotha. Ook zo'n plek om niet trots op te zijn.
Maar om nederig en stil van te worden. Verwonderd te raken. De kribbe is zogezegd het begin van zijn vernedering.
En het kruis en de dood het eindpunt van zijn vernedering.
Kribbe en kruis ­ je kunt ze niet los van elkaar zien. Broeders en zusters, jongens en meisjes. De rode loper ligt uit. Voor u, voor jou.
Loop er eerbiedig overheen. Zie onderweg telkens de kribbe.
En ook telkens het kruis. Het is een weg die je dus nooit trots kunt gaan. Trots in de zin van: "kijk mij nou 's even."
Dan kan niet. De koninklijke weg is er een van ootmoed, van een nederige houding.
Van dienen, zoals Hij diende. Loop dus eerbiedig de koninklijke route, over de rode loper.
En kniel neer bij kribbe en kruis. Elke dag.